Bệnh xương khớp mang những hậu quả gì? Top 10 bệnh thường gặp [2020]

Bệnh xương khớp mang lại những hậu quả gì? Những bệnh xương khớp nào hay gặp nhất tại cơ thể nguời Việt Nam? Cùng tìm hiểu ngay cách phòng tránh những bệnh này để mang lại hiệu quả tốt nhất nhé!

Đau nhức, tê mỏi, vận động khó khăn… Là những triệu chứng thường gặp của bệnh xương khớp. Nếu không chữa trị sớm và đúng cách, bệnh nhân có thể đối mặt với những biến chứng nguy hiểm. Thậm chí bại liệt suốt đời. Việc hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và lựa chọn được cách điều trị hiệu quả. Là điều vô cùng quan trọng, giúp bạn có một cuộc sống khỏe mạnh.

Top các bệnh xương khớp thường gặp

Bệnh xương khớp thoái hóa khớp

Thoái hóa khớp cũng là một trong những bệnh cơ xương khớp thường gặp. Đây là tình trạng tổn thương phần sụn khớp và xương dưới sụn, kèm theo phản ứng viêm và giảm thiểu lượng dịch khớp. Thoái hóa khớp thường tiến triển chậm. Thông thường, người bệnh có các biểu hiện đau âm ỉ ở phần tiếp nối giữa hai đầu xương. Cứng khớp (thường xảy ra sau khi vừa thức dậy hoặc đứng lâu, ngồi lâu). Sưng tấy tại một hoặc nhiều khớp, nghe tiếng lạo xạo. Lụp cụp khi co duỗi khớp gối, người bệnh càng vận động sẽ càng đau nhiều hơn.

Thoái hóa khớp thường xảy ra ở cột sống cổ, cột sống thắt lưng, khớp gối, khớp háng, khớp ngón tay,… Nếu thấy đau nhức ở các khớp này và khó di chuyển trong hai tuần. Bệnh thoái hóa khớp có thể đang đe dọa sức khỏe xương khớp của bạn.

Nguyên nhân gây bệnh do tuổi tác là chủ yếu. Thời gian gây ra những tổn thất nghiêm trọng cho sụn khớp và xương dưới sụn. Bên cạnh đó, các hoạt động cơ học tác động lên khớp thường xuyên do công việc, sinh hoạt… Cũng thúc đẩy thoái hóa hóa khớp diễn ra sớm hơn. Thoái hóa khớp không thể chữa trị khỏi hoàn toàn nhưng có thể làm chậm sự tiến triển của bệnh.

Viêm xương khớp

Viêm xương khớp
Viêm xương khớp

Viêm xương khớp là rối loạn khớp phổ biến nhất. Viêm khớp xảy ra khi sụn giữa hai khớp bị mòn khiến xương cọ xát với nhau, dẫn đến sưng và cứng khớp. Các triệu chứng thường xuất hiện ở tuổi trung niên, và hầu hết mọi người đều có một số triệu chứng đau và sưng khớp, đôi khi bị cứng khớp.

Nguyên nhân

  • Lịch sử gia đình
  • Thừa cân
  • Gãy xương hoặc chấn thương khớp khác
  • Lao động quá mức trong một thời gian dài
  • Chơi các môn thể thao tác động trực tiếp lên khớp
  • Một số điều kiện y tế cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe khớp

Phòng ngừa

  • Không nên tác động lặp đi lặp lại vào một khớp
  • Duy trì trọng lượng cơ thể bình thường
  • Tăng cường cơ bắp xung quanh các khớp chịu trọng lượng

Bệnh xương khớp Gút

Gút là tình trạng đau đớn ảnh hưởng đến một khớp, thường là ngón chân hoặc khớp khác ở bàn chân hoặc mắt cá chân. Ở nam giới, nó xảy ra phổ biến nhất ở tuổi trung niên với các triệu chứng như sưng đau khớp đột ngột, thường xảy ra vào ban đêm.

Nguyên nhân

  • Gút là do nồng độ axit uric trong máu quá cao
  • Ăn quá nhiều hải sản, thịt, nội tạng (ví dụ như gan) và sử dụng đồ uống có cồn
  • Sử dụng một số loại thuốc lợi tiểu cũng có thể liên quan đến căn bệnh Gút này.

Phòng ngừa

  • Tránh các thực phẩm được biết là làm nặng thêm bệnh Gút
  • Sử dụng các loại thuốc được kê toa bởi bác sĩ có thể giúp ngăn ngừa các cơn gút

Bệnh xương khớp viêm khớp dạng thấp

Viêm khớp vùng thấp
Viêm khớp vùng thấp

Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn lâu dài, dẫn đến viêm khớp và các mô xung quanh. Viêm khớp dang thấp có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi, nhưng phổ biến hơn ở người trung niên.

Triệu chứng

  • Cứng khớp kéo dài hơn một giờ, thường là vào buổi sáng
  • Đau và sưng khớp tay, chân và cổ tay

Nguyên nhân

Nguyên nhân của viêm khớp dạng thấp vẫn chưa được biết. Có nhiều ý kiến cho rằng nguyên nhân xuất phát từ việc nhiễm trùng, do gen và thay đổi hormone.

Phòng ngừa

Không có biện pháp phòng ngừa thực sự hiệu quả. Tuy nhiên, có nhiều người cứu cho rằng hút thuốc lá có ảnh hưởng xấu đến viêm khớp dạng thấp, vì thế nên tránh thuốc lá có thể giúp bạn giảm tình trạng bệnh. Việc điều trị sớm có thể giúp ngăn ngừa tổn thương thêm cho khớp.

Viêm bao hoạt dịch

Cùng với viêm khớp hay Gút, viêm bao hoạt dịch cũng là một bệnh lý xương khớp phổ biến. Viêm bao hoạt dịch là sưng và kích thích một túi chứa đầy chất lỏng hoạt động như một lớp đệm giữa các cơ, gân và khớp (hay còn gọi là bao hoạt dịch).

Triệu chứng

  • Sưng và đau khi bạn ấn xung quanh khớp
  • Cứng và đau khi bạn di chuyển khớp bị ảnh hưởng
  • Sưng, ấm hoặc đỏ trên khớp

Nguyên nhân

  • Lạm dụng hoặc thay đổi mức độ hoạt động
  • Chấn thương, viêm khớp dạng thấp, bệnh gút hoặc nhiễm trùng
  • Đôi khi nguyên nhân không thể được tìm thấy

Phòng ngừa

Tránh các hoạt động lặp đi lặp lại

Bệnh xương khớp loãng xương

Đau cổ từ loãng xương
Đau cổ từ loãng xương

Loãng xương là bệnh xương khớp phổ biến nhất. Đó là một căn bệnh trong đó xương trở nên mỏng manh và dễ bị gãy hơn.

Triệu chứng

  • Giảm chiều cao
  • Đau và khòm lưng
  • Nguyên nhân
  • Lịch sử gia đình
  • Giảm nồng độ estrogen tại thời điểm mãn kinh
  • Uống nhiều rượu
  • Trọng lượng cơ thể thấp
  • Hút thuốc
  • Sử dụng một số loại thuốc và điều kiện y tế

Phòng ngừa

  • Ăn một chế độ ăn uống cân bằng bao gồm canxi và vitamin D
  • Không uống nhiều rượu
  • Không hút thuốc
  • Tập thể dục thường xuyên

Thoát vị đĩa đệm

Thêm một bệnh về xương khớp phổ biến hiện nay là thoát vị đĩa đệm.

Nguyên nhân

Thoát vị đĩa đệm là do nhân nhầy đĩa đệm cột sống thoát ra khỏi vị trí bình thường. Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm do các yếu tố. Như:

  • Di truyền
  • Tư thế sai trong lao động
  • Vận động
  • Thoái hóa tự nhiên…

Ngoài ra, bị tai nạn, chấn thương cột sống cũng gây thoát vị đĩa đệm. Người bị thoát vị đĩa đệm thường tập trung ở các dạng chính là thoát vị đĩa đệm đốt sống cổ. Thoát vị đĩa đệm đốt sống thắt lưng và thoát vị đĩa đệm mất nước.

Triệu chứng

  • Bệnh gây nên những triệu chứng nhức, tê lan dọc từ thắt lưng xuống mông và chân
  • Đau từ vùng cổ
  • Gáy lan ra hai vai xuống cánh tay, bàn tay,…
  • Song song đó bệnh thường gây đau cột sống và đau rễ thần kinh
  • Mỗi đợt đau kéo dài từ 1-2 tuần.
  • Giai đoạn đầu có thể đau âm ỉ nhưng càng về sau càng đau nhiều và dữ dội hơn.

Tương tự như thoái hóa khớp hay viêm khớp dạng thấp, thoát vị đĩa đệm khó chữa trị khỏi hoàn toàn. Một khi nhân nhầy đã thoát ra ngoài, cột sống sẽ trở nên yếu và dễ bị mất ổn định. Hơn nữa, cơn đau thoát vị có thể khiến cho dáng đi đứng của người bệnh bị thay đổi. Dẫn đến teo cơ, vẹo cột sống.

Bệnh thấp khớp

Thấp khớp
Thấp khớp

Nguyên nhân chính

  • Thấp khớp là căn bệnh liên quan tới hệ thống tự miễn dịch mà nguyên nhân chính.
  • Là do sự viêm nhiễm mạn tính ở phần dịch khớp gây ra.

Bệnh thấp khớp rất dễ nhầm lẫn với các bệnh khớp khác. Đây cũng là căn bệnh rất khó điều trị vì nó liên quan tới hệ thống tự miễn. Tức là do cơ thể tự sinh ra những chất chống lại chính khớp và gây đau. Việc điều trị thấp khớp thường là kéo dài từ 1-2 tháng đến vài năm. Thậm chí có khi là điều trị suốt đời.

Triệu chứng

Bệnh thấp khớp chủ yếu gặp ở nữ giới, biểu hiện là

  • Các đợt sưng, nóng, đỏ, đau ở nhiều khớp.
  • Các bộ phận thường gặp nhất là khớp nhỏ ở bàn tay, khớp cổ tay, khuỷu, gối, cổ chân, bàn ngón chân cả 2 bên.

Nếu bệnh không được điều trị thì các khớp sẽ nhanh chóng bị biến dạng, dính khớp. Ở giai đoạn muộn, bệnh thường gặp ở các khớp như vai, háng, cột sống cổ. Với biểu hiện như đau và cứng tại các khớp bị viêm, khó vận động vào buổi sáng, sau khi mới ngủ dậy.

Bệnh xương thủy tinh

Xương thủy tinh là bệnh do rối loạn di truyền khiếm khuyết gene sản xuất ra collagen. Là một protein tạo cho xương chắc khỏe có tính đàn hồi. Vì vậy khiến cho xương dễ gãy hay nứt. Đôi khi, bạn có thể bị gãy xương mà không rõ lý do.

Căn bệnh này có nhiều mức độ từ nhẹ tới nghiêm trọng và các triệu chứng sẽ không giống nhau ở mỗi bệnh nhân. Một người có thể chỉ bị gãy một vài xương nhưng cũng có thể bị gãy đến hàng chục chiếc xương. Hiện vẫn chưa có cách chữa trị bệnh xương thủy tinh. Tuy nhiên bạn có thể kiểm soát được các triệu chứng.

Một số bệnh xương khớp khác

Bệnh viêm khớp phản ứng. Được đặc trưng bởi tình trạng viêm khớp tiếp theo sau tình trạng nhiễm trùng. Biểu hiện viêm có thể từ một đến vài khớp, thường gặp các khớp lớn ở hai chân, cột sống, khớp cùng chậu, viêm các điểm bán gân, viêm dây chằng.

Hội chứng đau thắt lưng. Là hội chứng xương khớp hay gặp nhất, đau do nguyên nhân cơ học. Hoặc do một bệnh toàn thân chiếm khoảng 65-80% người lớn và 10% số này bị chuyển thành đau mãn tính.

Đau thần kinh tọa. Được biểu hiện bởi cảm giác đau dọc theo đường đi của thần kinh tọa, đi từ cột sống thắt lưng lan tới mặt ngoài đùi, mặt trước ngoài cẳng chân, mắt cá ngoài và tận ở các ngón chân. Thường gặp đau một bên, ở lứa tuổi lao động (30-50 tuổi). Nguyên nhân thường gặp là do thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, thoái hóa cột sống thắt lưng gây hẹp ống sống thắt lưng. Các nhóm nguyên nhân này có thể kết hợp với nhau.

Hội chứng cổ – vai – cánh tay. Biểu hiện thường gặp là đau vùng cổ, vai và một bên tay. Kèm theo một số rối loạn cảm giác và/hoặc vận động. Nguyên nhân thường gặp nhất là do thoái hóa cột sống cổ, thoái hóa các khớp liên đốt – liên mỏm bên và thoát vị đĩa đệm cột sống cổ.

Hoại tử vô mạch chỏm xương đùi. Là bệnh có tổn thương hoại tử tế bào xương và tủy xương. Do bị thiếu máu nuôi phần trên chỏm xương đùi. Vùng hoại tử lúc đầu tạo ra các vùng thưa xương, các ổ khuyết xương. Về sau dẫn đến gãy xương dưới sụn, cuối cùng gây xẹp chỏm xương đùi. Thoái hóa thứ phát và mất chức năng của khớp háng, dẫn đến tàn phế.

Nên ăn gì để trị bệnh xương khớp?

Các thực phẩm giàu axit béo omega-3

Axit béo omega-3 có tác dụng ngăn cản phản ứng của hệ miễn dịch gây viêm khớp. Làm giảm các chứng đau mỏi… omega-3 có nhiều trong các loại cá đặc biệt là mỡ cá. Các loại cá thu, cá ngừ, cá mòi, cá trích, cá trống, cá hồi, tôm, cua… tuy nhiên, nếu bạn dùng dầu cá để bổ sung omega-3 thì cần tham khảo lời khuyên bác sĩ. Vì việc dùng dầu cá quá liều sẽ gây bất lợi đến quá trình đông máu của cơ thể.

Thực phẩm Omega3 tăng cường bổ sung cho xương khớp
Thực phẩm Omega3 tăng cường bổ sung cho xương khớp

Các loại thịt cá và nước hầm xương ống

Các món hầm từ sụn bò, xương ống chứa nhiều glucosamin và chondroitin. Hợp chất tự nhiên cấu thành sụn, giúp sụn chắc khỏe hơn. Đồng thời, trong các loại thực phẩm này còn chứa hàm lượng lớn canxi. Thành phần cấu tạo xương giúp cải thiện tình trạng viêm khớp.

Rau xanh và trái cây

Rau xanh, trái cây có tác dụng tốt với bệnh cơ xương khớp nhờ chứa lượng lớn vitamin, chất xơ. Rất tốt cho sức khỏe những người bị đau khớp. Bạn có thể tìm được trong nhiều loại trái cây như dứa, chanh, bưởi, đu đủ,… các men kháng viêm và vitamin c giúp giảm các triệu chứng của viêm khớp. Các loại rau xanh như cải mầm, rau bina, cải xanh, cải xoăn, bắp cải, bông cải… là những nguồn thực phẩm có tác dụng tốt để giảm thiểu tình trạng viêm khớp.

Rau củ quả
Rau củ quả luôn là những lựa chọn hàng đầu tốt cho toàn bộ cơ thể và bệnh xương khớp nói chung

Sữa và các loại thực phẩm chế biến từ sữa

Sữa luôn luôn là thực phẩm được mọi người khuyên dùng trong cuộc sống hàng ngày. Vì chứa rất nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể. Sữa chứa nhiều canxi – là thành phần cấu tạo nên xương. Do vậy việc uống sữa đều đặn sẽ giúp chống loãng xương, giúp xương chắc khỏe. Đặc biệt tốt cho người bị thoái hóa đốt sống cổ và cột sống lưng.

Ngũ cốc

Các loại ngũ cốc như lúa mạch đen, gạo lứt, lúa mì, bắp rang,… và các loại hạt, ngũ cốc nguyên hạt đều là những thực phẩm chứa nhiều vitamin và khoáng chất. Tăng khả năng tăng miễn dịch, tăng sức đề kháng, ngăn ngừa lão hóa, làm chậm quá trình oxy hóa.

Các loại nấm

Nấm có tác dụng tăng cường sức đề kháng, ngăn ngừa lão hóa. Hạn chế nguy cơ mắc bệnh tim mạch, béo phì, tiểu đường, ung thư. Đặc biệt là tình trạng thoái hóa xương khớp. Chế biến các món ăn từ nấm kết hợp cùng một số loại rau củ khác. Ví dụ như cà rốt, bông cải, ớt sẽ giúp bổ sung các vitamin a, e, c, k… giúp cơ xương dẻo dai.

Các loại nấm là thực phẩm rất tốt để điều trị bệnh xương khớp
Các loại nấm là thực phẩm rất tốt để điều trị bệnh xương khớp

Các loại gia vị

Các cuộc nghiên cứu đã chỉ ra rằng các loại gia vị như ớt, gừng, hạt tiêu… đều có tác dụng chống viêm, hỗ trợ tốt cho quá trình điều trị các bệnh xương khớp. Vì vậy, người bệnh nên bổ sung chúng vào bữa ăn hằng ngày.

Trà xanh

Trà xanh luôn được biết đến như một thức uống chứa nhiều chất chống oxy hóa. Giúp giảm nguy cơ loãng xương vì trong thành phần có chứa một hàm lượng đáng kể chất flavonoid. Tuy nhiên không nên uống quá ba cốc nước trà xanh mỗi ngày. Các chuyên gia cũng khuyên không nên uống trà xanh trước hoặc sau bữa ăn 30 phút.

Giá đỗ

Trong giá đỗ có chứa phyto-oestrogen (hormone oestrogen thực vật). Đặc biệt là isoflavon giúp người bệnh giảm hẳn lo lắng về quá trình loãng xương. Nhất là ở giai đoạn mãn kinh – giai đoạn xương mỏng đi nhanh chóng. Nguy cơ gãy xương ngày càng tăng cao.

Gía đỗ rất tố t để điều trị bệnh xương khớp
Gía đỗ rất tốt để điều trị bệnh xương khớp

Phòng bệnh xương khớp

Dinh dưỡng là yếu tố góp phần quan trọng trong việc phòng ngừa, làm chậm và cải thiện bệnh xương khớp. Vì thế cần tuân thủ những nguyên tắc sau:

  • Xây dựng chế độ ăn khoa học để giữ cân nặng hợp lý cho cơ thể.
  • Ăn nhiều rau quả.
  • Ăn đủ chất đạm và tinh bột để đảm bảo cơ thể không thiếu dinh dưỡng.
  • Ăn vừa đủ chất béo: ưu tiên các loại dầu thực vật, các thực phẩm chứa nhiều axit béo omega-3. Giảm chất béo trong trường hợp thừa cân, béo phì.

Tránh ăn quá mặn hay quá ngọt. Đặc biệt, tránh dùng bia rượu và các chất kích thích thần kinh. Vì các chất này thường gây co cứng cơ, giảm tác dụng của thuốc cải thiện bệnh xương khớp.

Chế độ sinh hoạt, vận động

Tập yoga mỗi ngày trước khi đi ngủ
Tập yoga mỗi ngày trước khi đi ngủ
  • Chế độ sinh hoạt điều độ. Cân bằng công việc và nghỉ ngơi phù hợp với sức khỏe. Chú ý thư giãn sau khoảng 15-20 phút làm việc để không gây áp lực quá lớn lên xương khớp. Cần tránh các tư thế không phù hợp hay các động tác quá mạnh và đột ngột.
  • Kiểm soát cơn đau. Tránh vận động quá sức, ngưng làm việc ngay khi cảm thấy mệt hoặc đau, sau đó bắt đầu lại với tốc độ chậm hơn.
  • Vận động khớp đúng cách. Dùng các cơ và khớp lớn nhất, khỏe nhất để làm việc, phân bổ sức nặng lên xương khớp một cách hợp lý. Tránh giữ một tư thế quá lâu, thay đổi tư thế sau mỗi 20 phút để tránh cho cơ và khớp xương bị chèn ép.
  • Tập luyện thường xuyên. Nên có chế độ tập luyện điều độ. Nếu hoạt động quá ít khiến xương khớp có xu hướng bị đơ cứng và kém hấp thụ dinh dưỡng; tuy nhiên, hoạt động quá nhiều lại làm xương khớp quá tải gây đau nhức và sớm thoái hóa.

Sản phẩm hỗ trợ và thuốc

Để có hệ xương khớp khỏe mạnh cần có ý thức chăm sóc và bảo vệ từ sớm với các phương pháp dự phòng khoa học.

Khi có những bất thường của xương khớp, cần đi khám để được tư vấn, chẩn đoán và cải thiện kịp thời.

Cải thiện bệnh xương khớp phải kiên trì theo chỉ định của chuyên gia. Trong đó, cải thiện tấn công thường trong giai đoạn đầu nhằm cắt nhanh các triệu chứng như đau, viêm, sưng. Cải thiện duy trì nhằm ổn định bệnh, giúp bệnh thuyên giảm hoặc không tiến triển. Còn cải thiện củng cố nhằm phục hồi chức năng của các cơ quan xương khớp bị tổn thương.

Việc lạm dụng thuốc giảm đau luôn tiềm ẩn nhiều hiểm họa. Đặc biệt là tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, phù nề, viêm loét dạ dày… Vì thế, tuyệt đối không sử dụng thuốc giảm đau dài ngày. Hay những sản phẩm không rõ nguồn gốc, không được nghiên cứu, kiểm chứng lâm sàng về tác dụng cho xương khớp.

Trên đây là những thông tin cần biết để có thể hỗ trợ điều trị và phòng ngừa bệnh xương khớp. Hy vọng có thể giúp mọi người có thể điều trị bệnh và phòng ngừa bệnh một cách tốt nhất.