Nám da có mấy loại? Phân biệt thế nào để điều trị hiệu quả? [2020]

Nám da là một dạng bệnh lý rối loạn sắc tố trên da. Nám có thể xảy ra ở cả hai giới nhưng thường gặp ở nữ giới nhiều hơn. Nám có 2 dạng chính: Nám mảng và nám chân sâu hay còn gọi là nám nội tiết. Đôi khi trên lâm sàng gặp những trường hợp bị nhiễm đồng thời cả nám chân sâu và nám mảng được gọi là nám hỗn hợp.

Triệu chứng thường gặp

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh nám da là gì?

Bệnh nám da gây ra các mảng da đổi màu, có màu đậm hơn màu da bình thường. Bệnh thường xảy ra trên mặt và đối xứng ở cả hai bên của khuôn mặt. Các nơi khác của cơ thể thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời cũng có thể bị bệnh nám da.

• Các mảng màu nâu thường xuất hiện trên má, trán, sóng mũi và cằm.
• Bệnh cũng có thể xảy ra trên cổ và cánh tay. Sự đổi màu da không làm bất kỳ tổn hại nào, nhưng bạn có thể cảm thấy tự ti về ngoại hình.

Nếu bạn thấy các triệu chứng của bệnh nám da, hãy gặp bác sĩ. Bác sĩ có thể giới thiệu bạn đến một bác sĩ da liễu. Người chuyên về điều trị các rối loạn da.

Bạn có thể gặp các triệu chứng khác không được đề cập. Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào về các dấu hiệu bệnh, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ.

Nám da nội tiết

Nám da nội tiết hay còn gọi là nám chân sâu. Nám da sinh ra do sự rối loạn nội tiết dẫn đến sự mất cân bằng các hormone trong cơ thể. Mà hình thành nên các nốt tăng sắc tố trên bề mặt da. Sự hình thành của nám liên quan chủ yếu đến estrogen – một hormone sinh dục quan trọng trong cơ thể. Estrogen ngoài vai trò liên quan đến các chức năng sinh dục của cơ thể, nó còn có khả năng ức chế sự sản sinh hormone MSH (hormone gây kích thích tăng sản xuất melanin dưới da).

Bởi nguyên do nào đó gây giảm estrogen trong cơ thể, không ức chế được MSH, lúc này lượng tế bào hắc sắc tố melanin được sản xuất không kiểm soát rồi đẩy dần lên trên bề mặt da hình thành nên nám và các vấn đề sắc tố khác như tàn nhang, đồi mồi…

Một số nguyên nhân có thể gây rối loạn nội tiết trong cơ thể dẫn đến hình thành nám chân sâu:

• Phụ nữ giai đoạn tiền mãn kinh, mãn kinh.
• Phụ nữ có thai, sau khi sinh con.
• Do dùng thuốc tránh thai đặc biệt là thuốc tránh thai có chứa progestin. Nám da có thể xuất hiện ngay trong giai đoạn đang dùng thuốc hoặc sau khi dùng thuốc 2 – 3 tháng.
• Các trường hợp bị rối loạn kinh nguyệt đôi khi cũng có thể gây nên nám da.
• Stress, căng thẳng trong một thời gian dài làm ảnh hưởng đến sự hoạt động của não bộ. Cũng sẽ dẫn tới rối loạn sự sản xuất estrogen và một số hormone khác tạo điều kiện thuận lợi hình thành nám.

Biểu hiện của nám nội tiết

• Hình thái: Nám da nội tiết thường xuất hiện dưới dạng các đốm nâu đậm màu, soi đèn có thể thấy các điểm trung tâm tập trung nhiều tế bào sắc tố hơn, đậm màu. Kích thước các đốm nám không đều nhau, to nhỏ xen lẫn.
• Vị trí: Nám chân sâu thường xuất hiện chủ yếu đối xứng hai bên gò má. Đôi khi xuất hiện ở vùng thái dương, trán hay cánh tay. Hiếm khi có ở các vùng khác trên cơ thể. Nám chân sâu không điều trị có thể bị lan tỏa nhanh chóng sang các vị trí lân cận.
• Nám nội tiết trên lâm sàng có thể kèm theo một số biểu hiện của rối loạn nội tiết. Như: rối loạn kinh nguyệt, rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi kém ăn. mọc mụn…
• Mức độ mọc nám trên da có thể cảnh báo tình trạng rối loạn nội tiết trong cơ thể.

Cách trị nám da nội tiết

• Phối hợp điều trị nguyên nhân đồng thời với điều trị triệu chứng.
• Điều trị nguyên nhân: Nguyên nhân chủ yếu gây nên nám nội tiết là sự rối loạn từ bên trong cơ thể. Do đó trong quá trình điều trị việc đầu tiên cần làm là phải cân bằng lại nội tiết tố trong cơ thể có thể bằng việc sử dụng thuốc hoặc bổ sung qua chế độ ăn uống theo chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ.
• Điều trị triệu chứng: Điều trị nám bằng laser kết hợp với các bộ sản phẩm chăm sóc tại nhà để ức chế sản sinh tế bào melanin, kích thích phát triển tế bào khỏe mạnh và căng sáng.
• Hạn chế áp dụng peel da.
• Có chế độ dinh dưỡng ăn uống nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng stress kéo dài.

Nám da thông thường

Da tiếp xúc nhiều với tia cực tím sẽ tăng tiết hắc tố đẩy lên bề mặt da làm da bị sạm đi

Khác với nám nội tiết, nám da thông thường xuất hiện chủ yếu do các tác nhân từ bên ngoài cơ thể. Mà chủ yếu là do cách chăm sóc bảo vệ da của mỗi người. Các yếu tố làm tăng nguy cơ xuất hiện nám thông thường bao gồm:

• Ánh nắng mặt trời hay các ánh sáng xanh chứa tia UV. Melanin được sản sinh càng nhiều thì sự bảo vệ da càng tốt nhưng ngược lại. Do sự tâm trung quá nhiều hắc sắc tố để tạo thành hàng rào bảo vệ da. Khiến cho da bị sạm đi. Đó là lý do giải thích vì sao ra nắng mà không có bảo vệ lại hình thành nên nám.
• Chăm sóc da không đúng cách, sử dụng các loại mỹ phẩm kém chất lượng. Điều trị chăm sóc da sai phương pháp, dùng quá nhiều các hình thức lột tẩy da. Đây là hiện tượng phổ biến đang xảy ra tại nhiều thẩm mỹ viện spa từ nhỏ đến lớn. Điều trị vội vàng, không hiểu căn nguyên gốc rễ của nám. Cho khách hàng sử dụng các dòng mỹ phẩm lột tẩy với hàm lượng acid lớn, loại acid mạnh và dùng liên tục nhiều lần dẫn đến bào mòn da, da trở nên yếu dễ dàng bị tác động bởi tia cực tím mà gây nên nám hoặc làm cho nám bị nặng hơn.
• Ô nhiễm môi trường. Không phải là yếu tố trực tiếp gây ra nám nhưng là điều tất yếu khiến cho tình trạng nám ở chị em phụ nữ ngày càng nặng hơn.

Biểu hiện lâm sàng của nám

• Hình thái: Khác với nám chân sâu, nám da thông thường biểu hiện dưới dạng nám mảng. Các tế bào hắc sắc tố melanin không mọc tập trung theo từng điểm mà mọc rải rác trên bề mặt da. Tụ lại thành các đám lớn, ranh giới đôi khi không rõ ràng với vùng da lành.
• Vị trí: Tương tự như nám chân sâu, nám da thông thường chủ yếu xuất hiện ở hai bên gò má, trán, thái dương và đôi khi xuất hiện cả ở cánh tay (ít gặp).
• Ở nám da thông thường không có kèm theo biểu hiện của các rối loạn nội tiết trong cơ thể. Có một số bệnh cảnh phối hợp vẫn có thể thấy triệu chứng của rối loạn nhưng không nhiều.

Điều trị nám da thông thường

• Sử dụng điều trị bằng phương pháp laser kết hợp với các sản phẩm đặc trị có khả năng tái tạo phục hồi tế bào đồng thời ức chế sản sinh melanin.
• Hạn chế tối đa các phương thức lột tẩy.
• Trong quá trình điều trị thay đổi chế độ ăn uống sinh hoạt, thay đổi cách chăm sóc da cũng như sử dụng mỹ phẩm phù hợp, đặc biệt lưu ý chống nắng và các loại dưỡng để làm tăng khả năng đề kháng của da.
• Chủ động bảo vệ da khi tiếp xúc với ánh nắng hay các ánh sáng có tia cực tím.

Nám mảng hay nám chân sâu, nám da thông thường hay nám da nội tiết. Tuy không có hại cho sức khỏe, không gây nguy cơ đến tính mạng. Nhưng lại ảnh hưởng nhiều đến thẩm mỹ khuôn mặt. Tạo cảm giác tự ti cho người bị mà đặc biệt là ở các chị em phụ nữ. Trị nám không quá khó điều trị nếu như lựa chọn đúng phương pháp điều trị và biết chăm sóc bảo vệ da đúng cách.

Chế độ sinh hoạt phù hợp

Những thói quen sinh hoạt nào giúp bạn hạn chế diễn tiến của bệnh nám da?

Bạn sẽ có thể kiểm soát bệnh này nếu áp dụng các biện pháp sau:

• Tránh ánh nắng mặt trời. Một trong cách điều trị thông thường nhất cho bệnh nám da là dùng kem chống nắng. Do ánh nắng mặt trời gây kích hoạt bệnh nám da nên điều quan trọng là bạn nên dùng kem chống nắng hằng ngày. Thậm chí cả ngày nhiều mây và sau khi đi bơi hoặc đổ mồ hôi. Bạn nên chọn kem chống nắng có độ bảo vệ phổ rộng. Chỉ số SPF từ 30 trở lên, cùng với kẽm oxit và dioxit titan để làm giảm sự ảnh hưởng của ánh nắng mặt trời lên bề mặt da. Bôi kem chống nắng 15 phút trước khi ra ngoài và bôi lại sau mỗi 2 giờ;
• Mang mũ rộng vành khi ra ngoài. Theo nguyên cứu gần đây, sử dụng duy nhất kem chống nắng không bảo vệ bạn hoàn toàn khỏi ánh nắng mặt trời. Bất kể khi nào nếu có thể, bạn hãy tìm bóng râm và mang áo quần chống nắng, đồng thời bôi kem chống nắng;
• Chọn sản phẩm bảo vệ da thích hợp. Bạn nên chọn các sản phẩm bảo vệ da không làm ngứa hay cháy da, các sản phẩm kích ứng da làm bệnh nặng hơn;
• Tránh cạo lông. Việc cạo lông có thể làm viêm da, làm bệnh nám da nặng hơn, vì vậy điều quan trọng là bạn tránh cạo lông vùng da bị bệnh. Hãy hỏi bác sĩ da liễu về cách triệt lông phù hợp với bạn.
• Lựa chọn cách trị nám phù hợp