Viêm Đại Tràng – Hiểm Họa Khôn Lường. Lối Thoát Nào Cho Người Bệnh?

Viêm đại tràng là gì?

Viêm đại tràng là một trong những bệnh về tiêu hóa với nhiều biểu hiện phức tạp. Thông thường người bệnh sẽ có cảm giác đau tức vùng bụng dưới như có tảng đá đè lên, đại tiện bất thường, phân không thành khuôn, kèm theo đầy hơi, chướng bụng, sôi bụng.

Viêm đại tràng gây nhiều khó khăn cho sinh hoạt và công việc

Nguyên nhân dẫn đến viêm đại tràng

Nguyên nhân viêm đại tràng cấp tính

• Do ngộ độc thức ăn, dị ứng thức ăn

• Do không giữ vệ sinh an toàn thực phẩm và vệ sinh môi trường, ăn hoặc uống phải thực phẩm bị nhiễm vi sinh vật gây bệnh

• Ký sinh trùng hay gặp nhất là lỵ amip, ngoài ra còn có giun đũa, giun tóc, giun kim
• Vi khuẩn: lỵ trực khuẩn (Shigella), vi khuẩn thương hàn (Salmonella), vi khuẩn tả (Vibrio cholerae), vi khuẩn E. coli, vi khuẩn lao
• Siêu vi thường gặp là Rotavirus, chủ yếu ở trẻ em
• Nấm, đặc biệt là nấm Candida

• Viêm loét đại-trực tràng có thể do bệnh tự miễn

• Ngoài ra, bệnh còn liên quan đến sinh hoạt hằng ngày: căng thẳng, táo bón kéo dài, khó tiêu, dùng thuốc kháng sinh kéo dài gây loạn khuẩn ruột, …

Nguyên nhân viêm đại tràng mãn tính

Được chia thành 2 nhóm là có nguyên nhân và không rõ nguyên nhân.

Bệnh viêm đại tràng mãn tính có nguyên nhân

• Xuất hiện sau viêm đại tràng cấp tính do nhiễm trùng.
• Nhiễm ký sinh trùng
• Nhiễm nấm
• Nhiễm độc

Tất cả nhiễm khuẩn nhưng không được điều trị dứt điểm.

Bệnh mãn tính không rõ nguyên nhân

Thường là viêm đại tràng mãn tính không đặc hiệu.

Triệu chứng bệnh Viêm đại tràng

Những triệu chứng mà một người thường hay gặp phải phụ thuộc rất nhiều vào mức độ.Tình trạng cụ thể với từng vị trí viêm, gồm có:

• Sốt.

• Cơ thể mệt mỏi.

• Sút cân bất thường.

• Mất kiểm soát khả năng đại tiện dù cho muốn đi nhưng không thể đi được.

• Nếu bệnh xảy ra ở trẻ em sẽ kìm hãm khả năng phát triển của trẻ.

• Tiêu chảy.

• Phân thường kèm theo mủ hoặc máu.

• Trực tràng đau đớn.

• Chảy máu trực tràng làm phần có máu .

• Đau bụng.

• Thường xuyên bị chuột rút.

• Rối loạn tiêu hóa

Quá trình phát triển bệnh khác nhau đối với từng người do lối sống và chế độ ăn uống từng người. Một số bệnh nhân, các triệu chứng của bệnh có thể tự giảm mà không cần điều trị.

Phân loại các bệnh về viêm đại tràng

Bác sĩ dựa vào nguyên nhân và vị trí đại tràng tổn thương mà chia chúng thành các loại viêm đại tràng khác nhau, gồm có:

Viêm trực tràng

Tình trạng viêm nhiễm chỉ giới hạn ở khu vực gần với hậu môn (trực tràng) và biểu hiện rõ rệt nhất của bệnh đó là chảy máu trực tràng. Tuy nhiên, đây là dạng viêm loét đại tràng được đánh giá là nhẹ nhất trong các loại bệnh đau đại tràng.

Viêm đại tràng sigma

Hiện tượng viêm nhiễm xảy ra ở các vị trí bao gồm cả trực tràng và đầu dưới của đại tràng (đại tràng sigma). Những dấu hiệu, biểu hiện, triệu chứng gồm có đau bụng, tiêu chảy ra máu, chuột rút, khó khăn trong việc di chuyển.

Viêm đại tràng bên trái

Vị trí viêm kéo dài từ hậu môn đi qua sigmoid và giảm dần khi tới đại tràng. Những biểu hiện đặc trưng nhất của bệnh bao gồm đau bụng quằn quại ở bên trái, tiêu chảy ra máu, sụt cân nghiêm trọng.

Viêm tụy

Tình trạng viêm tụy có khả năng cao ảnh hưởng tới toàn bộ đại tràng, đồng thời gây ra những cơn đau đớn kèm tiêu chảy lẫn máu nghiêm trọng. Ngoài ra bệnh nhân còn có triệu chứng đau quặn bụng, mệt mỏi và sút cân đột ngột.

Viêm loét đại tràng cấp tính mức nặng

Đây là một dạng viêm đại tràng khá hiếm gặp, nó có ảnh hưởng đến toàn bộ đại tràng và đồng thời gây ra những cơn đau dữ dội kèm theo tiêu chảy, chảy máu, sốt, chán ăn.

Tại sao phải điều trị viêm đại tràng sớm?

Biến chứng nguy hiểm viêm đại tràng

Viêm đại tràng cần điều trị tích cực ngay khi phát hiện bệnh. Khi bệnh đã chuyển sang giai đoạn mạn tính sẽ rất khó chữa trị vì lúc này, bệnh đã gây ra những tổn thương sâu, rộng trên biểu mô niêm mạc đại tràng.

Nhiều bệnh nhân phải chấp nhận chung sống với bệnh trong nhiều năm hoặc cả đời. Thậm chí gặp biến chứng nặng nề sau:

– Chảy máu nặng.

– Thủng lỗ ở đại tràng

– Bị mất nước

– Sỏi thận

– Loãng xương

– Viêm da, khớp và mắt

– Bệnh gan

– Ung thư đại trực tràng cũng có thể hình thành khi bệnh có diễn biến phức tạp.

Trên đây là những biến chứng nguy hiểm của bệnh viêm đại tràng mà bạn nên biết để ý thức cảnh giác với bệnh, điều trị ngay từ khi còn sớm.

Sai lầm trong cách chữa trị thông thường

Khi đau bụng đi ngoài, ra nhiều nước, trướng bụng căng tức, tự chữa bằng uống kháng sinh, berberin hay thuốc cầm tiêu chảy.
Khi thấy bệnh giảm rồi thì thôi uống thuốc.

Dùng kháng sinh không đúng cách

Bệnh sẽ dẫn đến nhiều hệ lụy. uống chưa đủ liều thì vi khuẩn dễ nhờn thuốc. Uống nhiều quá lại gây ra loạn khuẩn ruột, mất đi hệ vi khuẩn có ích trong ruột

Đồ ăn không hợp vệ sinh

Thứ hai là dù triệu chứng bệnh không còn nhưng những độc chất do nhiễm khuẩn, do đồ ăn không hợp vệ sinh, do kháng sinh. Vẫn để lại những tổn thương ngay trên lớp niêm mạc đại tràng.

Không trị dứt điểm

Không được chữa trị dứt điểm, lại thường xuyên phải tiếp xúc với thức ăn nên lớp niêm mạc này trở nên rất dễ kích ứng và tái phát trở lại.
Đây chính là mầm mống của bệnh mãn tính.

Cách phòng bệnh viêm đại tràng

Cần vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm thật tốt

• Không ăn các loại thực phẩm chưa nấu chín (tiết canh, nem chua, nem chạo, gỏi, rau sống…)
• không uống nước chưa đun sôi, không uống sữa bò tươi chưa tiệt trùng, không uống nước đá không đảm bảo vệ sinh
• Trong gia đình khi có người mắc bệnh do lỵ amip, lỵ trực khuẩn, thương hàn, tả… Cần tiệt khuẩn các dụng cụ dùng trong ăn uống bằng cách luộc với nước đun sôi.
• Phân người bệnh không được để vương vãi, phải cho vào hố xí và có chất sát khuẩn mạnh, nhất là ở nông thôn, miền núi
• Nên rửa tay trước khi ăn, tẩy giun sán 6 tháng/lần• Để phòng bệnh, cần vệ sinh môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm thật tốt

Tránh dùng kháng sinh kéo dài

• Điều trị tích cực khi bị lao phổi

• Tránh căng thẳng kéo dài và lo lắng thái quá

• Thường xuyên vận động, thể dục thể thao

Có chế độ ăn hợp lý

• Nên ăn các thực phẩm như: gạo, khoai tây, thịt nạc, cá, sữa đậu nành, rau xanh, củ quả, trái cây (nhất là những loại giàu kali: chuối, đu đủ, …)

• Hạn chế ăn trứng, sữa, nem rán, thịt mỡ, đậu đen, hành sống

• Không dùng các chất kích thích như bia, rượu, thuốc lá, cà phê, các chất chua cay và những thức ăn chiên

• Nên ăn nhẹ, chia làm nhiều bữa, không nên ăn quá nhiều vào buổi tối

• Cung cấp đủ nước, muối khoáng và các vitamin cần thiết

Các biện pháp chẩn đoán bệnh Viêm đại tràng

Chẩn đoán viêm đại tràng cấp

• Cần lấy phân để soi tươi, nuôi cấy, phân lập xác định vi khuẩn
• Trong trường hợp cần thiết có thể soi đại tràng sigma và trực tràng

Chẩn đoán viêm đại tràng mãn tính

• Chụp đại tràng có thuốc cản quang (sau khi đã thụt tháo).

• Nội soi và sinh thiết đại tràng để xác định nguyên nhân gây bệnh

• Viêm đại tràng mãn tính nghi do nhiễm khuẩn cần phải xét nghiệm phân hoặc mảnh sinh thiết để tìm tác nhân gây bệnh

Nguyên tắc điều trị

• Điều trị càng sớm càng tốt

• Xác định nguyên nhân gây bệnh để lựa chọn phác đồ phù hợp

• Duy trì chế độ ăn uống, chế độ làm việc và sinh hoạt phù hợp

• Điều trị nội khoa kết hợp ngoại khoa tùy trường hợp

Sử dụng kháng sinh điều trị bệnh. Lợi hay hại ?

Sử dụng kháng sinh có tốt không?

Trong ruột người có cộng đồng vi khuẩn có ích cộng sinh với con người. Dùng kháng sinh diệt nguyên nhân gây bệnh vô tình làm chết các vi khuẩn chí này dẫn đến mất cân bằng hệ vi khuẩn.

Sự mất cân bằng giữa các chủng vi khuẩn làm rối loạn quá trình tiêu hóa, phân sống do không tiêu được cơ chất, rối loạn tái hấp thu nước..

Kháng sinh là biện pháp tạm thời và có tính 2 mặt lợi-hại, không nên lạm dụng kháng sinh trong điều trị.

Điều trị viêm đại tràng

 Điều trị nội khoa

• Kháng sinh để chống nhiễm trùng, thuốc kháng nấm, thuốc kháng lao, thuốc chống ký sinh trùng

• Thuốc giảm đau và chống co thắt, thuốc điều trị tiêu chảy, chống loạn khuẩn

• Bồi hoàn nước và chất điện giải là hết sức cần thiết nhằm mục đích không để trụy tim mạch

 Điều trị ngoại khoa

• Phẫu thuật cắt bỏ đại tràng nếu diễn tiến nặng, kéo dài. Tuy nhiên, việc cắt bỏ sẽ ảnh hưởng đến chức năng ruột và tâm lý của người bệnh.

• Nguyên nhân khác cần can thiệp ngoại khoa như: polyp đại tràng, ung thư đại tràng.

Chế độ ăn uống, sinh hoạt hợp lý

• Điều chỉnh chế độ làm việc nghỉ ngơi sao cho hợp lý, vận động thể lực hằng ngày, chỉ dùng thuốc khi thật cần thiết và theo chỉ định của bác sĩ.

• Khi bị táo bón: cần giảm chất béo, tăng chất xơ, chia bữa ăn thành nhiều bữa nhỏ.

• Khi bị tiêu chảy: không ăn chất xơ để thành ruột không bị tổn thương, không ăn rau sống, trái cây khô, trái cây đóng hộp, nếu ăn trái cây tươi thì phải gọt bỏ vỏ, có thể ăn trái cây xay nhừ.

• Tránh chất kích thích: cà phê, sô cô la, trà, …

• Hạn chế các sản phẩm từ sữa: trong sữa có đường nên rất khó tiêu và chất đạm của sữa có thể gây dị ứng, nên thay bằng sữa đậu nành.

• Hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ

Trên đây là một số kiến thức về bệnh về đại tràng, hy vọng có thể giúp mọi người điều trị bệnh viêm đại tràng đúng như ý và có một kết quả tốt đẹp. Chúc các bạn luôn có nhiều sức khỏe và dồi dào hạnh phúc.